عواقب استفاده از فاکتور صوری
اگر تا به حال به این فکر کردهاید که برای فرار از مالیات، اقدام به صدور فاکتور صوری کنید، بهتر است پیش از عملیکردن این فکر با عواقب آن آشنا شوید.
تمامی کسبوکارها و بنگاههای اقتصادی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند، باید برای هر گونه معامله خود، فاکتور رسمی صادر کنند تا در نهایت با ارائه آن به اداره دارایی و گرفتن تائید، حسابرسی مالیاتی شده و بتوانند بدون هیچ مشکلی به فعالیت خود ادامه دهند.
هر معامله اقتصادی که شامل فروش خدمات یا کالایی به فرد حقیقی یا حقوقی دیگری باشد، با استفاده از یک فاکتور رسمیت پیدا میکند که برای فروشنده نشاندهنده تعهد فروش و برای خریدار نوعی صورتحساب به شمار میرود. این فاکتورها به دو صورت فاکتور رسمی و فاکتور غیررسمی صادر میشوند.
همان طور که گفته شد، صدور فاکتور رسمی برای تائید وزارت دارایی است و با علم به اینکه مالیات بر ارزش افزوده یا همان ارزش اضافهشده در فرایند تولید که با سود نیز تفاوتی اساسی دارد، به سه گروه معرفی، درآمدی و تولیدی تقسیم میشود، بهتر است بدانید که مشمولین مالیات بر ارزش افزوده به چه فرد یا افرادی گفته میشود:
-
- تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی و فعالین اقتصادی که شماره یا کد اقتصادی دارند
- تمامی بنگاههای اقتصادی که دارای گواهی ارزش افزوده هستند
- و تمامی فروشندههای فعال
حال در این میان، عدهای با هدف اخلال در نظام مالیاتی کشور و کسب منفعت فردی، اقدام به صدور فاکتور صوری میکنند. در واقع این نوع فاکتورها برای فرار مالیاتی، پولشویی، پرداختنکردن سود واقعی سرمایهگذاران است که بر اساس قانون کشور، جرم محسوب شده و عواقب سنگینی در پی دارد.
برای شناخت فاکتور صوری و پیبردن به عواقب استفاده از آن، بهتر است با چند موضوع مرتبط بیشتر آشنا شویم.
انواع فاکتور
فاکتور جنبه رسمی هر گونه قرارداد است که نشان میدهد خریدار در ازای مبلغ معینی، خدمات یا محصول مشخصی را از فروشنده خریداری کرده است. از این رو فاکتورها به دو صورت رسمی یا غیررسمی تهیه میشوند که فاکتور غیررسمی ساختار یا ویژگی خاصی نداشته و از وجاهت کمتری برخوردار است.
فاکتور رسمی برای گرفتن تائید دارایی باید ویژگیهای مشخصی داشته باشد که عبارتند از:
-
- رنگ قرمز، قالب افست یا ملخی و برجستگی شماره سریال
- اطلاعات کامل خریدار و فروشنده شامل اطلاعات شخصی، شناسه ملی، کد اقتصادی، کد پستی، شماره تلفن و …
- مشخصات معامله شامل عنوان و تعداد محصول، تخفیف، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض
- امضا و مهر طرفین قرارداد
نکته قابلتوجه در ارائه فاکتور رسمی به دارایی این است که باید اصل فاکتور، بدون هیچ خطخوردگی ارائه شود.
در اینجا نرمافزار صدور و چاپ فاکتور غزال به شما کمک میکند که فاکتور استاندارد دارایی را بدون هیچ گونه خطا یا ایرادی، بهآسانی چاپ کرده و به دارایی ارائه دهید. این نرمافزار را میتوانید بهراحتی به نرمافزار حسابداری و دستگاه فروشگاهی متصل کنید و با مدیریت حساب خود، از قسمتهای مختلف گزارش تهیه کنید.
ثبت فاکتور و پیشفاکتور، صدور و چاپ فاکتور، پشتیبانگیری و محاسبه سود و زیان از دیگر ویژگیهای این برنامه است.
فاکتور صوری
از آنجا که بیشترین درآمد دولت در کسب مالیاتهای غیرمستقیم از طریق دریافت مالیات بر ارزش افزوده به دست میآید، هر گونه اخلال در دریافت آن، برنامهریزی بودجه را با مشکل مواجه میکند. فاکتور صوری، ابزاری غیرقانونی در ارائه اطلاعات نادرست به سازمان امور مالیاتی است که عواقب بسیاری برای نظام اقتصادی و بهتبع آن مجرم مالیاتی به همراه دارد.
با این کار ارزیابی سود و زیان عادلانه تمامی کسبوکارها ممکن نخواهد بود و فضای رقابتی میان فعالان اقتصادی از بین خواهد رفت. در نتیجه رغبتی برای سرمایهگذاریهای کلان وجود نخواهد داشت و اثرات زیانبار این فرایند متوجه کل جامعه خواهد شد.
برای صدور فاکتور صوری معمولا شرکت صوری یا کاغذی تاسیس میشود؛ به این معنا که شرکتی ثبت شده و دارای حساب بانکی است اما فعالیت اقتصادی ندارد و صرفا برای پولشویی یا واسطهگری و یا پوشش اموال و داراییهای افراد در برابر دیگران و حتی حسابسازی برای دریافت وام و اعتبارات از بانکهای کشور استفاده میشود.
ثبت معاملات صوری با این شرکتها برای نشاندادن هزینههای بیشتر از درآمد و در نتیجه مالیات کمتر منجر به صدور فاکتور صوری میشود.
تشخیص فاکتور صوری
بهصورت کلی فاکتور صوری را میتوان نوعی از فاکتور رسمی دانست که ظاهری تائیدشده دارد اما در بطن ماجرا، عملا معامله صحیحی برای صدور آن صورت نگرفته است و این قرارداد صرفا بر روی کاغذ اعتبار دارد.
وزارت دارایی برای تشخیص فاکتور صوری و نظارت بیشتر بر امور مالیاتی کشور، با حضور متخصصین مجرب و متعهد این حوزه، مراحل زیر را بهدقت دنبال میکند و با ارجاع متخلفین به مراجع زیربط، سعی در شفافسازی معاملات اقتصادی دارد.
-
- تمامی فاکتورهای فروش و خرید اشخاص حقیقی و حقوقی بررسی و کنترل شوند.
- شناسه ملی ثبتشده بر روی فاکتور که به فرد حقیقی یا شرکت حقوقی اختصاص دارد، بررسی شود.
- اعتبار گواهی ارزش افزوده سنجیده شود. در نظر داشته باشید که اخذ مجوز مالیاتی منوط به تمدید اعتبار این گواهی است که در صورت نداشتن بدهی تا یکسال و با وجود بدهی بهصورت ۶ماهه تمدید میشود.
- نوع کالا و خدماتی که در فاکتور ذکر شده باید با نوع فعالیت شرکت یا شخص همخوانی داشته باشد.
- تمامی مدارک مرتبط با حملونقل بررسی شوند.
- مدارک پرداختی مانند فیش واریز یا چکهای بانکی با مبالغ ادعاشده باید همخوانی داشته باشند.
مجازات فاکتور صوری
در صورتی که هر یک از موارد گفته شده با آنچه در فاکتور رسمی ارائهشده تناقض داشته باشد، فرد یا شرکت دچار تخلف شده و باید به مراجع قانونی پاسخگو باشد. اگر تخلف محرز شود، مجازات زیر قابلاجراست:
اگر در فاکتور ارائهشده کد اقتصادی طرفین آورده نشود یا از کد اقتصادی فرد دیگری استفاده شده باشد، جریمهای معادل ۲ درصد مبلغ معامله بهعنوان مجازات تعیین میشود.
در صورتی که صدور فاکتور صوری از جانب شرکت کاغذی برای فرار مالیاتی محرز شود، مطابق ماده ۲۷۴ و ۲۷۵ قانون مالیات مستقیم مشمول مجازات تعزیری درجه شش، یعنی ۶ماه تا ۲سال حبس و جریمه نقدی ۲ تا ۸ میلیون تومانی میشود. شرکت نیز از برخی فعالیتهای اقتصادی یا صدور سند تجاری به مدت ۶ماه تا ۲سال منع خواهد شد.
احراز پولشویی بهواسطه فاکتور صوری و شرکت کاغذی نیز مجازات نقدی معادل یکچهارم درآمد حاصل از جرم را مطابق ماده ۹ قانون مبارزه با پولشویی در پی دارد.
حسب تخلف انجامگرفته، بر اساس مواد ۱۶۹ قانون مالیات، ۴۲ قانون ارتقا سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، ۳۴۵، ۳۵۳، ۳۵۵ و ۴۷۳ قانون مجازات اسلامی جعل نیز قوانینی برای جبران خسارت و جریمه متخلفان در نظر گرفته میشود تا نظام مالیاتی با شفافیت هر چه بیشتر، عدالت اقتصادی را در جامعه برقرار کند.