معرفی کامل چک الکترونیک
در مبادلات مالی، شاید چک را بتوان پرکاربردترین ابزار تبادل دانست که از گذشته تا امروز همواره به شکل‌های گوناگون وجود داشته اما در تمامی این سال‌ها، ماهیت چک تغییری نکرده است. پس از آنکه حضور فیزیکی در شعب بانک‌ها، جای خود را به بانکداری الکترونیک داد، دسته چک فیزیکی نیز به چک الکترونیک تبدیل شد.
البته از عمر ظهور آن در ایران، مدت زیادی نمی‌گذرد. به همین دلیل ممکن است افراد زیادی با این نوع چک آشنایی نداشته باشند. در ادامه با تعریف چک الکترونیک، مزایای آن، نحوه استفاده از این نوع چک و قوانین مربوط به آن می‌پردازیم.
مروری بر تاریخچه چک
قدمت چک در ایران به دوره هخامنشیان بازمی‌گردد و لفظ آن نیز از دوره ساسانی وجود داشته است. اولین قانون چک در سال ۱۳۱۱ ذیل قانون تجارت ایران تصویب شد و در سال ۱۳۳۱ به‌عنوان قانونی واحد، ۱۲ ماده و ۵ تبصره برای آن تعریف کردند. این قانون بارها و بارها به اقتضای زمان و شرایط تغییر پیدا کرد.
در گذشته نه‌چندان دور، شما برای صدور چک، باید ابتدا یک حساب جاری در بانکی افتتاح و درخواست دسته چک می‌کردید. پس از آن به تعداد مشخص می‌توانستید، چک صادر کنید، البته منوط بر اینکه به‌اندازه مبلغ صادره، در حساب صادرکننده چک وجود داشته باشد وگرنه چک او برگشت خورده و با تبعات قانونی مواجه خواهد شد.
نسل بعد از چک‌های دست‌نویس که گاهی مملو از خط‌خوردگی بوده و خوانایی کافی نداشتند، نرم‌افزار چاپ چک تحول خوبی در فرایند صدور چک به شمار می‌رفت. برای مثال، نرم‌افزاری مانند چک چاپ سیناپردازش، با استفاده از تمامی چاپگرها و پرینترهایی که با کاغذی به اندازه چک کار می‌کنند، در یک محیط نرم‌افزاری ساده و به زبان فارسی، چک‌های شما را صادر و چاپ می‌کند. مدیریت حساب و چک‌ها و یادآوری آن‌ها از دیگر مزایای این نرم‌افزار است.
با وجود این نرم‌افزارهای صدور چک، کار بسیار ساده‌تر، سریع‌تر و زیباتر شده اما همچنان بحث چک‌های کاغذی همچنان وجود دارد. اینکه ممکن است به هر دلیلی این چک‌ها آسیب ببینند یا گم شوند و امنیت چک نیز به خطر بیفتد. دنیای دیجیتال قدم دیگری در این مسیر برداشته و از چک الکترونیک رونمایی کرده است.
چک الکترونیک
ماهیت چک الکترونیک در واقع همان چک کاغذی است که به‌صورت دیجیتالی درآمده و بعضی از معایب چک‌های کاغذی را برطرف کرده است. این نوع چک نیز از قوانین حاکم بر چک‌های سنتی پیروی می‌کند. در این نوع چک، فرایند صدور، ثبت، تائید چک به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود اما وصول آن الزاما دیجیتال نیست و شما می‌توانید به‌صورت حضوری در شعبه یا الکترونیکی با همراه بانک و اینترنت بانک، چک را نقد کنید.
الزامات چک الکترونیک
برای داشتن چک الکترونیک باید شرایطی را پیش از صدور چک فراهم کنید. البته باید بدانید که فعلا سه بانک پارسیان، صادرات و تجارت از این نوع چک پشتیبانی می‌کنند. فرایند استفاده از چک الکترونیک در سامانه چکاد بانک مرکزی که در واقع همان چک امن دیجیتال است، انجام می‌شود.
-
- برای این کار ابتدا باید در یکی از بانک‌ها حساب جاری باز کنید.
- در صورتی که شرایط دریافت دسته چک بانکی داشته باشید، درخواست خود را ثبت می‌کنید.
- احراز هویت شده و کد شهاب دریافت کرده که همان شناسه هویت الکترونیکی است.
- در اپلیکیشن هامون، امضای دیجیتالی دریافت می‌کنید.
- با فعال‌سازی همراه بانک مانند پارسیان من یا چکنو بانک صادرات و تائید امضای دیجیتال به مرحله قبت درخواست چک الکترونیک می‌رسید.
- پس از آن با واردکردن اطلاعات لازم، چک صادر و پس از تائید، امکان نقدکردن آن وجود دارد.
در نظر داشته باشید که قوانین چک مانند سامانه صیاد، سامانه چکاوک و ساتنا برای چک الکترونیک نیز صادق است و تمبر مالیاتی این نوع چک نیز باید ابطال شود.
امکانات چک الکترونیک
شما می‌توانید با مراجعه به سامانه مربوطه، سرویس چک الکترونیک را فعال و درخواست خود را ثبت کنید. این نوع چک را می‌توان به‌صورت درون‌بانکی یا بین‌بانکی نقد کرد. امکان انتقال، ابطال و مسدودی آن وجود دارد و حتی می‌توان به‌صورت دیجیتالی آن را ضمانت کرد.
در پروفایل خود می‌توانید کارتابل چک‌هایتان را مشاهده کنید و در صورت تمایل هر یک از چک‌های دریافتی را نقد کنید. امکان استعلام‌گیری نیز در این سامانه تعریف شده است.
مزایای چک الکترونیک
در این نوع چک، دقت و امنیت حرف اول را می‌زند. چون اطلاعات به‌صورت آنلاین با اطلاعات واردشده و حساب شما هماهنگ می‌شود. از طرفی به‌دلیل اینکه امکان تغییر اطلاعات چک وجود ندارد، دیگر سوءاستفاده از آن معنا ندارد.
شما می‌توانید خیلی سریع، بدون معطلی جابه‌جایی و حسابداری آن‌ها، چک خود را صادر و یا نقد کنید. با وجود امکاناتی مانند گزارش‌گیری و یا پیگیری چک نیز می‌توانید از روند صدور چک یا مدیریت حساب خود مطلع شوید.
به‌راحتی و به‌صورت آنلاین نیز می‌توان چک را وصول کرد. صرفه‌جویی در استفاده از کاغذ چک و نامحدودبودن آن نیز از دیگر مزایای چک الکترونیک به شمار می‌رود.
گفتن این نکته ضروری است که در حال حاضر اعتبار چک‌های کاغذی از بین نمی‌رود و افراد می‌توانند به انتخاب خود، به‌صورت دیجیتال یا سنتی چک صادر و از چک‌های پیشین خود استفاده کنند. پس افرادی که آشنایی کافی با فرایند الکترونیکی ندارند یا نمی‌توانند به سیستم‌های دیجیتال اعتماد کنند، نیاز نیست نگران دسته چک قدیمی خود باشند.
چاپ ساده و راحت چک
علاوه بر چک الکترونیک، اگر بخواهید همچنان از چک فیزیکی استفاده کنید، بهتر است آن را با استفاده از نرم افزار چاپ چک، ثبت کرده و پرینت بگیرید تا بدون هیچ گونه خط‌خوردگی، چک‌هایی خوانا داشته باشید.
شرکت نرم‌افزاری سیناپردازش با طراحی و توسعه نرم افزار چک چاپ، کار صدور و چاپ چک را بسیار راحت کرده و با پشتیبانی از چک‌های صیادی، ساتنا و پایا و امکان گزارش‌گیری و یادآوری چک‌ها، دردسر دسته‌چک سنتی را برطرف کرده است.
خوشحال می شویم نظرات خود را با ما در میان بگذارید.