سامانه مودیان

سامانه مودیان مالیاتی، یک سامانه‌ دولتی است که به جهت ثبت معاملات، قراردادها و صورتحساب ها طراحی شده و نقش مهمی در جلوگیری از فرارهای مالیاتی دارد و نظارت و رسیدگی به امور مالی کسب و کارهای مختلف را راحت‌تر، و میزان خطا در این امور را کاهش داده است. در این مقاله توضیحات کاملی در رابطه با سامانه مودیان، افراد مشمول، نحوه ثبت نام و کارکرد آن می‌دهیم.

چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟

( افراد مشمول ثبت نام در سامانه مودیان)

تمامی فعالان اقتصادی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند. فرقی نمی کند که شما صاحب کسب و کاری هستید، یا یک شخصیت حقوقی به شمار می‌آیید، یا برای اهداف تجاری، در حال استفاده از دارایی خود هستید و یک فرد حقیقی به شمار می‌آیید، در هر صورت شما ملزم به ثبت نام در سامانه مودیان هستید.

افراد و کسب و کارهای ملزم به ثبت نام در سامانه مودیان:

• شرکت های تجاری، سهامی خاص، با مسئولیت محدود، تعاونی و… که در زمره شرکت های حقوقی هستند.
• تمامی اشخاص حقیقی که دارای مشاغلی مانند فروشگاه آنلاین، مشاغل خانگی و … هستند.
• همه افراد حقیقی و حقوقی که درآمد و سود کسب می کنند. از جمله این درآمدها شامل اجاره واحدهای مسکونی، درآمد حقوق و دستمزد، درآمدهای حاصل از فروش کالا یا ارائه خدمات.
• موسسات غیر انتفاعی، بنیادها، خیریه ها و…

حتی شرکت هایی که به موجب این قانون، از مالیات و عوارض ارزش افزوده معاف هستند و یا همچنین فعالان اقتصادی مستقر در مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی که حجم معاملات سالانه در آن‌ها از مبلغ پیشنهادی هیئت وزیران بیشتر باشد، مکلف به عضویت و ثبت معاملات در سامانه مودیان هستند.

لازم به ذکر است که موارد گفته شده صرفا یک لیست کلی بوده و ممکن است افراد دیگری نیز موظف به ثبت نام در سامانه باشند که طبق فراخوان‌های اعلامی از سمت سازمان امور مالیاتی مشمول ثبت نام هستند، به طور مثال:

• شرکت های عضو بورس و فرابورس از تاریخ ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
• شرکت های دولتی و سایر دستگاه های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۱
• اشخاص حقوقی به جز اشخاص حقوقی موضوع ماده ۱۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ ۱۴۰۱/۰۱/۰۱
• صاحبان مشاغل موضوع فراخوان های هشت گانه مالیات بر ارزش افزوده (صاحبان مشاغل مشمول مالیات بر ارزش افزوده) از تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۰۱
• صاحبان مشاغل گروه های اول و دوم از تاریخ  ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
• کلیه اشخاص مشمول باقی مانده از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۱

چه کسانی مشمول ثبت نام در سامانه مودیان نیستند؟

این افراد شامل:

• اشخاص مشمول ماده ۱۴۲ ق.م.م

شامل کارگاه‌های فرش دستباف، صنایع دستی، شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های تولیدی مربوطه که از پرداخت مالیات معاف هستند.

• اشخاص حقیقی ماده ۸۱ ق.م.م

همانند فعالیت های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان داری، احیای مراتع و جنگل ها، باغات اشجار از هر قبیل که از پرداخت مالیات معاف هستند.

• مشاغل گروه ۳ که کالا و خدمات آن ها معاف از مالیات بر ارزش افزوده است.

چرا باید در سامانه مودیان ثبت نام کرد؟

رویکرد سامانه مودیان ، تولید اطلاعات بصورت روزانه و در لحظه با هدف ایجاد شفافیت اقتصادی ، عدالت مالیاتی و ایجاد یک سیستم مدرن و یکپارچه هوشمند مالیاتی است.

شما موظف هستید تمامی فاکتور های فروش خود را در همان روز، در سامانه ثبت کنید و تنها ۷ روز مهلت ارسال آن را خواهید داشت.

برای شرکت های تک دفتره و مشاغلی که فرار مالیاتی ندارند، این قانون مزایای زیادی دارد که از جمله آن، می‌توان به عدم نیاز به ارسال اظهارنامه ارزش افزوده و گزارش فصلی اشاره کرد.

سامانه مودیان زیر نظر سازمان امور مالیاتی فعالیت می‌کند و به عنوان یک واسطه بین فروشنده و خریدار قرار دارد که هر مودی مالیاتی که کد رهگیری مالیاتی دارد صاحب یک کارپوشه می‌شود و از تمامی فاکتورهای فروش ابتدا یک نسخه، برای سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود و سپس نسخه دیگر آن، به کارپوشه خریدار منتقل می‌شود.

مراحل ثبت نام و ارسال فاکتور در سامانه مودیان مالیاتی

برای ثبت نام سامانه مؤدیان و ایجاد امکان ارسال صورت‌حساب الکترونیکی به این سازمان باید تمام مراحل زیر را طی کنید:

1. ثبت‌نام در سازمان مالیاتی و تشکیل پرونده

برای ثبت نام در سامانه مودیان، ابتدا باید در سازمان مالیاتی ثبت نام نموده و پرونده مالیاتی تشکیل دهید. اگر هنوز پرونده مالیاتی خودتان را در سامانه ملی خدمات مالیاتی تشکیل نداده‌اید، باید برای ثبت نام به سایت  www.my.tax.gov.ir مراجعه کنید.

2. دریافت گواهی امضای الکترونیک

برای دریافت گواهی امضای الکترونیک، می‌توانید از دو روش زیر که به صورت خلاصه توضیح داده شده اقدام نمایید. جهت آموزش بیشتر و دقیق تر به مقاله نحوه دریافت شناسه یکتا حافظه مالیاتی مراجعه فرمایید.

روش اول: ابتدا وارد سایت www.gica.ir  شوید. پس از ورود به سایت بر روی «درخواست صدور گواهی امضای الکترونیک» کلیک کنید و مراحل ثبت نام و احراز هویت را بطور کامل طی کنید. نهایتاً در این سایت یک کد رهگیری به شما داده می‌شود که باید با در دست داشتن این کد به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه و توکن امضای الکترونیک، که وسیله‌ای شبیه به یک فلش مموری است را، دریافت کنید. شما باید از این توکن برای پیدا کردن کلید عمومی سامانه مؤدیان استفاده کنید تا بتوانید از طریق این کلید، شناسه یکتای حافظه مالیاتی خودتان را دریافت کنید.

مدارک لازم جهت ارائه به دفتر پیشخوان شامل موارد زیر می‌باشد:

• اصل و کپی هر دو روی کارت ملی
• اصل و کپی یکی از مدارک شناسایی عکس دار (گواهینامه، شناسنامه، گذرنامه)
• کپی آگهی تاسیس (دارای مهر سازمان)
• کپی آخرین تغییرات روزنامه رسمی (دارای مهر سازمان)
• معرفی نامه نماینده سازمان (دارای مهر سازمان)

روش دوم: دریافت فایل‌های گواهی امضاء به صورت رایگان و بدون طی کردن مراحل بالا. جهت دریافت فایل‌های گواهی امضاء به صورت رایگان می‌توانید با سیناپردازش تماس بگیرید.

3. دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی

پس از اینکه کلید عمومی و خصوصی را دریافت کردید، می‌توانید برای دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی و ثبت نام توکن سامانه مودیان، اقدام کنید. سازمان امور مالیاتی برای همه کسانی که پرونده مالیاتی دارند، فولدر یا کارپوشه مودیان را ایجاد کرده است. شما با ورود به درگاه ملی خدمات مالیاتی به نشانی www.my.tax.gov.ir مسیر زیر را طی کرده و شناسه یکتا دریافت می‌کنید. جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله (نحوه دریافت شناسه یکتا حافظه مالیاتی) مراجعه کنید.

پس از دریافت شناسه یکتا می‌توانید فاکتورهای خود را از طریق نرم افزار مودیان مالیاتی و یا شرکت‌های معتمد به سامانه مودیان ارسال نمایید.

4. دریافت شناسه کالا و خدمات

شناسه کالا و خدمات در واقع کدهایی هستند  که سازمان امور مالیاتی به کالاها و خدمات گوناگون اختصاص داده است و برای ارسال فاکتور به سامانه مودیان حتما لازم است از شناسه کالاهای تعریف شده سازمان دارایی استفاده کرد.

شناسه کالا و خدمات به دو دسته زیر تقسیم می شود:

• شناسه عمومی کالا و خدمات
• شناسه خصوصی کالا و خدمات

طبق اعلام سازمان امور مالیاتی، فعلا الزامی برای ارسال شناسه خصوصی وجود ندارد و مودیان مالیاتی می‌توانند از شناسه عمومی کالا استفاده نمایند. شناسه عمومی کالاها و خدمات شامل لیستی از تمام کالاها و خدمات و شناسه مربوط به آنها می‌شود. این لیست از آن جهت اهمیت دارد که شما اول باید چک کنید که شناسه عمومی کالا و خدمات شما در این لیست وجود دارد یا خیر، تا بتوانید از آن استفاده کنید. برای این کار به نشانی www.stuffid.tax.gov.ir  مراجعه و شناسه کالا و خدمات خودتان را دریافت کنید. در صورتی که شناسه کالا و خدمات شما در این سایت وجود نداشت و میخواستید شناسه خصوصی کالا و خدمات ثبت کنید بایستی به سامانه جامع تجارت به نشانی www.ntsw.ir مراجعه نموده و برای کالا و خدمات خودتان، شناسه کالا دریافت کنید.

چگونگی ارسال صورتحساب الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی

نحوه ارسال فاکتور در سامانه مودیان، مهمترین بخش این فرآیند به حساب می‌آید.

پس از طی تمام مراحلی که توضیح داده شد، شما آماده ارسال صورتحساب الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی هستید. برای اینکه بتوانید صورتحساب خودتان را به سازمان ارسال کنید می توانید از ۳ روش استفاده کنید:

1. ارسال مستقیم توسط مؤدی (از طریق نرم افزار سامانه مودیان)
2. ارسال توسط شرکت های معتمد
3. ارسال توسط سامانه های دولتی

برای استفاده از روش اول، شما می‌توانید خیلی راحت، بدون دردسر و با اطمینان کامل، از طریق نرم افزار سامانه مودیان تمامی صورتحساب‌های الکترونیکی خود را برای سامانه مودیان ارسال نمایید.

جرائم سامانه مودیان

سازمان امور مالیاتی که قانون سامانه مودیان را وضع کرده است، برای اینکه نسبت به اجرای این قوانین توسط مودی اطمینان کامل حاصل کند، جرائم نسبتا سنگینی را برای آن دسته از مودیانی که این قانون را رعایت نمی‌کنند، در نظر گرفته است. از جمله مواردی که عدم توجه به آن‌ها موجب اعمال جریمه از طرف سازمان امور مالیاتی کشور می شود شامل:

• عدم ثبت نام در سامانه مودیان

چنانچه شما هم جزو افراد مشمول برای ثبت نام در سامانه مودیان هستید، اگر در اسرع وقت، نسبت به ثبت نام خود در این سامانه اقدام نکنید، مشمول جریمه ۱۰ درصدی از کل فروش و یا ۲۰ میلیون ریال می‌گردید. همچنین از معافیت‌های مالیاتی، نرخ صفر، تشویقی‌ها و تایید اعتبار ارزش افزوده هم، محروم خواهید شد.

• عدم ارسال صورتحساب الکترونیکی

طبق ماده ۲۲ قانون سامانه مودیان، اگر مودی در سامانه ثبت نام کند اما اقدام به ارسال صورتحساب الکترونیکی ننماید ، علاوه بر محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و تشویقی‌ها و تایید اعتبار ارزش افزوده، مشمول جریمه ۱۰ درصدی از مجموع فروش خواهد شد که فقط تا ۵۰ درصد آن قابل بخشش است.

علاوه بر این موارد، جرائم دیگری هم در رابطه با سامانه مودیان وجود دارد که در زیر آورده شده است:

• عدم ارسال صورتحساب چاپی به خریدار یا مخدوش کردن آن
• عدم اطلاع‌رسانی در مورد تعطیل شدن واحد اقتصادی در سامانه مودیان
• عدم اعلام شماره حساب بانکی که با آن گردش های مالی انجام می‌شود، توسط واحد اقتصادی، به سامانه مودیان
• استفاده از شناسه حافظه مالیاتی خود برای دیگران
• استفاده از شناسه حافظه مالیاتی دیگران برای خود