در اجرای تبصره ۲ ماده ۱ و ماده ۲۴ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحات سال ۱۳۶۷ و بندهای ۱۲، ۱۳، ۱۵،۱۶ ماده ۱ قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب سال ۱۳۶۷ و ماده ۹ آیین نامه اجرایی ماده ۸ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و به منظورهماهنگی و نظارت بر امور واحدهای بهداشتی درمانی خیریه و نیز ساماندهی، توسعه و تقویت آن ها، تسهیل و تسریع در جریان امور، مقابله بابوروکراسی و تشریفات زاید اداری، جلب مشارکت مردمی، استفاده از کمک های افراد خیر و نیز تقلیل هزینه ها و گسترش فرهنگ خیریه، ضوابط تاسیس و نحوه اداره مراکز خیریه حوزه سلامت، بر اساس این آیین نامه تصویب می گردد.
ماده ۱- تعاریف :
۱-۱- در این آئین نامه اصطلاحات زیر در معانی مطروحه به کار می روند:
◄ وزارت : وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
◄ معاونت درمان : معاونت درمان وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی
◄ معاونت اجتماعی : معاونت اجتماعی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
◄ دانشگاه/دانشکده : دانشگاه ها/دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
◄ معاونت درمان دانشگاه/دانشکده : معاونت درمان دانشگاهها و دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
◄ حوزه مشارکت اجتماعی : حوزه مشارکت های اجتماعی دانشگاهها/دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
◄ کمیسیون قانونی : کمیسیون تشخیص امور پزشکی موضوع ماده ۲۰ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی
◄ مرکز : مراکز خیریه حوزه سلامت.
۲–۱– مرکز خیریه حوزه سلامت ، مرکزی است که به صورت عام المنفعه، غیر انتفاعی، هیئت امنایی(دارای شخصیت حقوقی با اعضاء واجد شرایط و صلاحیت) و با شارکتهای مردمی مطابق این آیین نامه و شرایط هریک از آیین نامه های موسسات پزشکی و پیراپزشکی ابلاغی وزارت، با رعایت ضوابط قانونی و پس از اخذ پروانه های بهره برداری(تاسیس) و مسئول فنی از وزارت ایجاد و اداره می گردد.
ماده ۲- شرایط و فرایند صدور موافقت اصولی و پروانه بهره برداری(تاسیس) بشرح ذیل می باشد:
۱-۲- ارائه درخواست تاسیس مرکز و مدارک مورد نیاز توسط اشخاص حقیقی و حقوقی واجد شرایط و صلاحیت به معاونت درمان/ معاونت درمان دانشگاه/دانشکده ذیربط ازطریق سامانه الکترونیکی صدور پروانه ها برابر ضوابط مربوطه.
تبصره ۱ : حداقل یک نفر از اعضاء هیئت امناء/ هیئت مدیره(مؤسس حقوقی) مراکز خیریه حوزه سلامت به لحاظ مدرک تحصیلی باید پزشک یا پیراپزشک متناسب با حیطه فعالیت خیریه مذکور، مطابق ضوابط و مقررات جاری وزارت باشد.
تبصره ۲ : عضویت افراد به عنوان هیئت مدیره/هیئت امناء(مؤسس) در بیش از یک مؤسسه خیریه سلامت بلامانع است.
۲-۲- بررسی اولیه و اخذ تائیدیه های لازم به لحاظ وجود ظرفیت های لازم در چارچوب نظام سطح بندی خدمات سلامت.
تبصره ۱ : شخصیت حقوقی مرکز باید طبق ضوابط قانونی، مقررات جاری وزارت و شرایط این آیین نامه توسط مراجع ذیربط به ثبت رسیده و در اساسنامه آن، فعالیت حوزه سلامت و اجازه ارائه خدمات بهداشتی، درمانی حتماً ذکر گردد.
۳-۲- ارسال مدارک متقاضیان به معاونت اجتماعی/ حوزه مشارکت های اجتماعی جهت بررسی از نظر ماهیت خیریه موسسه و اعلام به کمیسیون قانونی.
۴-۲- تشکیل کمیسیون قانونی، صدور رای و اعطای موافقت اصولی برای تاسیس موسسه.
۵-۲- صدور پروانه بهره برداری(تاسیس) و مسئولین فنی پس از تاسیس، تجهیز، معرفی مسئولین فنی، کارکنان فنی و اداری تائیدیه های معاونت بهداشتی و دفتر توسعه منابع فیزیکی و امورعمرانی و تصویب کمیسیون قانونی برابر شرایط هریک از آیین نامه های موسسات پزشکی و ضوابط و مقررات مربوطه توسط معاونت درمان/ معاونت درمان دانشگاه/ دانشکده.
تبصره ۱ : اعطای موافقت اصولی و پروانه های قانونی جهت تاسیس و بهره برداری بیش از یک مرکز به موسس حقوقی خیریه با رعایت نظام سطح بندی خدمات سلامت، تصویب کمیسیون قانونی و ضوابط مربوطه بلامانع می باشد .
تبصره ۲ : درخصوص موسسات پزشکی خیریه فعال، ارائه اساسنامه(با درج حیطه فعالیت در حوزه سلامت و ماهیت خیریه موضوع این آیین نامه) و نیز ارائه گزارش عملکرد مالی و سوابق اعضای هیئت مدیره موسسه ضروری است.
تبصره ۳ : در موقوفات حوزه سلامت، وقفنامه در حکم اساسنامه و متولی در حکم هیات مدیره محسوب میگردد.
تبصره ۴ : به موقوفات حوزه سلامت صرفا مجوز مرکز درمانی خیریه داده می شود. ضمناً موسسات پزشکی که وقف میشوند، صرف وقفی بودن زمین موسسه، الزامی
رای خیریه بودن موسسه ایجاد نمیکند.
ماده ۳ – مراکز به لحاظ سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت مشمول ضوابط و قوانین جاری وزارت و آیین نامه های موسسات پزشکی می باشند.
ماده ۴ – نظارت بر عملکرد فنی این مراکز شامل رعایت استانداردهای پزشکی، ضوابط موسسات تشخیصی، درمانی و تعرفه خدمات درمانی مطابق آیین نامه های مربوطه برعهده معاونت دانشگاه/ دانشکده می باشد.
ماده ۵ – علاوه بر تخلفاتی که مطابق قوانین و آیین نامه های وزارت و یا آراء محاکم قضایی موجب اخطار، تعطیل، لغو موقت و یا دائم پروانه های تاسیس(بهره برداری) و مسئول فنی می گردد، چنانچه وزارت/ دانشگاه/ دانشکده حسب گزارش معاونت های اجتماعی، معاونت دانشگاه/دانشکده و سایر مراجع ذیصلاح قانونی تشخیص دهند، امور مالی و نحوه اداره مراکز بر خلاف آیین نامه و تعهدنامه مربوطه بوده و مرکز از حالت خیریه و غیرانتفاعی و عام المنفعه خارج گردیده است، موضوع توسط معاونت درمان دانشگاه/ دانشکده به کمیسیون قانونی احاله گردیده تا در این مورد تصمیم گیری شود.
ماده ۶ – نحوه اداره و ضوابط مالی و اداری مراکز بر اساس اصول ذیل خواهد بود :
۱-۶- مراکز موضوع این آیین نامه از نظر مالی باید به نحوی اداره شوند که در هر زمان موسسه بصورت خیریه، غیر انتفاعی و عام المنفعه باشد.
۲-۶- مرکز باید دارای دفاتر قانونی بوده و کلیه امور مالی در آنها درج و اسناد مربوطه در امور مالی مرکز متمرکز و نگهداری گردیده و در مواقع مورد نیاز و در هر زمان در اختیار وزارت/ دانشگاه/ دانشکده قرارگیرد.
۳-۶- کلیه مراکز خیریه حوزه سلامت می بایست دارای حسابرس رسمی بوده و گزارش حسابرسی و عملکرد مالی خود را باید سالیانه به حوزه مشارکت اجتماعی مربوطه ارائه نمایند.
تبصره ۱ : تمدید پروانه های قانونی مراکز منوط به ارائه گزارش حسابرسی و عملکرد مالی آنها می باشد.
تبصره ۲ : حوزه مشارکتهای اجتماعی بر عملکرد مالی موسسه و تغییرات اساسنامه(موضوع این آیین نامه)، نظارت مستمر اعمال نموده و گزارش موارد تخلف را به معاونت دانشگاه/دانشکده ارسال می نماید.
۴-۶- تمام واحدها و بخش های مؤسسات پزشکی خیریه اعم از پاراکلینیک و سایر زیرمجموعه جزء لاینفک مؤسسه خیریه تلقی شده و مشمول ضوابط و مقررات این آیین نامه به لحاظ اداره، مقررات مالی، تعرفه های پزشکی می باشند.
۵-۶- تعرفه های پزشکی این مراکز بر اساس تعرفه های قانونی مصوب هیات محترم وزیران تعیین می گردد.
۶-۶-کلیه مراکز باید دارای واحد مددکاری اجتماعی باشند.
۷-۶- مراجعه کنندگان نیازمند و فاقد بضاعت مالی بر اساس تشخیص واحد مددکاری اجتماعی و در حد توان مالی مرکز از تسهیلات مالی جهت درمان برخوردار خواهند شد.
ماده ۷- این آئین نامه در ۷ ماده ، ۹ تبصره به جایگزینی “آئین نامه قبلی تاسیس و اداره مراکز خیریه بهداشتی درمانی ابلاغی به تاریخ ۲۵/۱۲/۸۰″، تصویب گردیده و از تاریخ تصویب لازم الاجرا است.
دکتر سیدحسن هاشمی
منبع
