محاسبه آنلاین:
مالیات حقوق، یکی از مهم ترین اجزای نظام مالیاتی کشور است که از کارمندان بخش خصوصی و دولتی گرفته تا کارفرمایان و حسابداران را درگیر می کند. با توجه به اصلاحات مستمر در قانون بودجه، سقف معافیت مالیاتی، نرخ های پلکانی و الزامات جدید سازمان امور مالیاتی، لازم است اطلاعات مالیاتی خود را به روز نگه داریم.
در سال ۱۴۰۴، تغییراتی در نرخ ها، معافیت ها و نحوه ارسال لیست مالیات حقوق ایجاد شده که شناخت دقیق آن ها، از بروز جریمه های سنگین، کسورات غیرضروری و محاسبات اشتباه جلوگیری نموده و برای هر کارمند و کارفرمایی ضروری است. در این مقاله، تمامی اطلاعات مورد نیاز شما برای درک و محاسبه نرخ ها، معافیت ها، فرمول محاسبه، آیتم های مشمول، قوانین جدید و نکات کلیدی برای کارمندان و کارفرمایان، به صورت کامل ارائه شده است.
مالیات حقوق چیست و به چه کسانی تعلق می گیرد؟
مالیات حقوق، یکی از انواع مالیات های تکلیفی است که بر درآمد ماهیانه یا سالیانه افراد شاغل (اعم از بخش خصوصی و دولتی) تعلق می گیرد. این مالیات، طبق مواد ۸۲ تا ۹۲ قانون مالیات های مستقیم تعریف شده و مسئول پرداخت آن، کارفرما است؛ البته، این مبلغ از حقوق کارمند کسر می شود و کارفرما فقط مسئولیت محاسبه آن توسط نرم افزار مالی و پرداخت آن را برعهده دارد.
مشمولین مالیات حقوق:
- کارکنان دولت (رسمی، پیمانی، قراردادی)
- کارکنان بخش خصوصی
- مشمولان قانون کار و تأمین اجتماعی
- پزشکان، مهندسان یا مشاغل خاص دارای قرارداد استخدامی
- بازنشستگان شاغل (در صورت داشتن درآمد فعال)
نرخ مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، نرخ مالیات حقوق به صورت پلکانی محاسبه می شود. یعنی درآمد هر فرد، به بخش هایی تقسیم می شود که هر بخش مشمول درصد خاصی از مالیات است.
جدول نرخ مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴
نکته مهم: این نرخ ها، فقط برای درآمدهای مشمول مالیات اعمال می شوند، نه کل حقوق ناخالص.
سقف معافیت مالیاتی سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
بر اساس بخشنامه سازمان امور مالیاتی، سقف معافیت مالیاتی برای سال ۱۴۰۴ برابر با ۲۴۰ میلیون تومان در سال (معادل ۲۰ میلیون تومان در ماه) تعیین شده است. این یعنی اگر درآمد ماهانه شما کم تر از این مقدار باشد، مالیاتی به آن تعلق نمی گیرد.
۲ نکته مهم:
- این سقف، تنها شامل «درآمد مشمول مالیات» است، نه همه دریافتی ها.
- بیمه، اضافه کار، پاداش و برخی مزایای دیگر می توانند مشمول یا معاف باشند که در ادامه، لیست موارد مشمول و معاف را نیز موردبررسی قرار داده ایم.
محاسبه مالیات حقوق کارگران در سال ۱۴۰۴
کارگران، یکی از پرجمعیت ترین گروه های شاغل در کشور هستند که طبق قانون کار و تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی فعالیت می کنند. پایه حقوق کارگران، معمولاً در محدوده ای زیر سقف معافیت مالیاتی سالانه قرار دارد (یعنی زیر ۲۴۰ میلیون تومان در سال یا ۲۰ میلیون تومان در ماه). از این رو، اکثر کارگران مشمول پرداخت مالیات نیستند.
اما موضوع مهم اینجاست که بسیاری از کارگران با دریافت مزایای جانبی مانند اضافه کاری، حق شیفت، پاداش بهره وری یا کارانه، درآمدی بیش از سقف معافیت دارند. در این صورت، فقط مازاد بر آن سقف، مشمول مالیات می شود. برای مثال، اگر کارگری ماهانه ۲۲ میلیون تومان دریافت کند، فقط ۲ میلیون تومان مازاد مشمول نرخ ۱۰٪ خواهد بود.
نکته مهم برای کارفرمایان:
اگر مجموع دریافتی یک کارگر به ندرت از سقف معافیت عبور کند نیز، همچنان موظفید لیست حقوق و مالیات را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنید؛ حتی اگر مالیاتی برای پرداخت وجود نداشته باشد.
مالیات حقوق کارمندان دولت در سال ۱۴۰۴ چگونه محاسبه می شود؟
کارمندان دولت به عنوان کارکنان رسمی، پیمانی یا قراردادی دستگاه های اجرایی، یکی از شفاف ترین گروه ها از نظر مالیاتی محسوب می شوند. چرا که کلیه دریافتی های آن ها، مستقیماً از خزانه یا بودجه عمومی پرداخت شده و فرآیند محاسبه مالیات نیز، به صورت خودکار و متمرکز توسط سیستم های مالی دولت صورت می گیرد. در سال ۱۴۰۴، نرخ های مالیاتی برای کارمندان دولت نیز مانند سایر شاغلان به صورت پلکانی محاسبه می شود؛ اما تفاوت در این است که:
مالیات این افراد به صورت اتوماتیک از حقوق ماهیانه کسر شده و به سازمان امور مالیاتی واریز می شود و نیازی به اقدام شخصی کارمندان برای تسویه یا اظهار نیست؛ به همین دلیل، معمولاً هیچ کارمند دولتی دغدغه ارسال لیست مالیات یا پیگیری کسورات را ندارد.
وضعیت مالیات حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴
بازنشستگان، از پرداخت مالیات بر حقوق مستمری خود معاف هستند. بر اساس ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم، حقوق بازنشستگی تأمین اجتماعی، کشوری، لشکری و حتی صندوق های بازنشستگی خصوصی، مشمول مالیات نیستند و نیازی به کسر یا اعلام آن ها وجود ندارد؛ اما نکته ای که بسیاری از افراد نمی دانند، این است که اگر یک بازنشسته دوباره وارد بازار کار شود و از یک شرکت یا سازمان حقوق دریافت کند، آن درآمد جدید مشمول مالیات خواهد بود. در این حالت، درست مثل سایر شاغلان، حقوق جدید او بررسی شده و بسته به مبلغ، مالیات پلکانی کسر می شود.
برای مثال:
اگر بازنشسته ای علاوه بر حقوق بازنشستگی، ماهانه ۲۵ میلیون تومان از یک شرکت خصوصی دریافت کند، ۵ میلیون تومان آن مشمول مالیات با نرخ ۱۰٪ خواهد بود.
فرمول محاسبه مالیات حقوق چیست؟
فرمول کلی:
نرخ مالیاتی مربوطه × [سقف معافیت – (حقوق ناخالص – کسورات معاف)] = مالیات
مثال:
فرض کنیم حقوق ناخالص فردی ۳۵ میلیون تومان است. محاسبه مالیات حقوق این شخص به شکل زیر خواهد بود:
چه مواردی از حقوق مشمول مالیات هستند؟
کامل ترین لیست موارد مشمول مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴ عبارتنداز:
- حق سرایداری
- حق اولاد
- فوق العاده بدی آب و هوا
- مزایای نقدی
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال
- فوق العاده کیلومتری
- حق تولید
- نوبت کاری
- پول اتوبوس (غیر از هزینه خرید)
- حق آنکال
- مزایای ارزی
- حق امضاء
- اتومبیل اختصاصی بدون راننده
- حق خوار و بار
- حق عیال
- جمعه کاری
- حق سرپرستی
- حق مشاوره
- حق ترانسپورت و سرویس
- پول صبحانه
- تغذیه
- فوق العاده کشیک
- مسکن با اثاثیه
- جیره نقدی
- بهای صابون
- حق آکورد (تولید)
- فوق العاده شرایط محیط کار
- پول جارو
- کارمزد
- مسکن بدون اثاثیه
- اتومبیل اختصاصی با راننده
- فوق العاده مرزی
- حق باجه
- فوق العاده محل خدمت
- حق مدیریت
- فوق العاده نگهبانی
- حقوق اصلی (ثابت)
- حق فنی
- حق کمیسیون فروش
- حق نمایندگی بیمه
- پول شیر
- سایر مزایای پرداختنی غیر نقدی به کارگران
- حق شیفت
- فوق العاده سیاری
- حق دیپلم
- حق حسابرسی
- حق افزایش بهره وری تولید
- حق پاسداری
- محرومیت از تسهیلات زندگی
- حق لباس کار
- حق مسکن
- فوق العاده جذب
- برودت (بدی آب و هوای سردخانه)
- سایر مزایای غیر نقدی به قیمت تمام شده
- کسری انبار
موارد معاف از مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴
تفاوت مالیات حقوق با مالیات مشاغل چیست؟
جریمه های عدم پرداخت یا تأخیر در ارسال مالیات حقوق
اگر کارفرما نسبت به ارسال لیست مالیات حقوق یا پرداخت آن در موعد مقرر اقدام نکند:
- ۲ درصد جریمه به ازای هر ماه تأخیر در پرداخت مالیات
- ۱۰ درصد جریمه برای عدم ارائه لیست در موعد قانونی
- مسئولیت کیفری در صورت تکرار و عمدی بودن
ارسال لیست مالیات حقوق در سال ۱۴۰۴ چگونه است؟
مراحل:
- ورود به سامانه سازمان امور مالیاتی به آدرس salary.tax.gov.ir
- ثبت لیست حقوق به همراه کدملی، مبلغ حقوق، مالیات کسرشده و…
- ارسال نهایی فایل و دریافت رسید
- پرداخت مالیات از طریق درگاه بانکی متصل
مهلت ارسال: حداکثر تا ۱۵ روز پس از پایان هر ماه
معافیت مالیات عیدی در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
در سال ۱۴۰۴، بسیاری از کارکنان و کارگران ممکن است این سوال را داشته باشند که آیا عیدی آن ها مشمول مالیات می شود یا خیر. طبق قوانین جاری، برای محاسبه مالیات عیدی، مبلغ عیدی و پاداش پایان سال کارکنان، با توجه به سقف معافیت های مالیاتی مورد بررسی قرار می گیرد.
بر اساس قانون مالیاتی، هر شخصی که عیدی و پاداش پایان سالش از سقف معافیت مالیاتی تعیین شده بیشتر باشد، موظف به پرداخت مالیات خواهد بود؛ یعنی در صورت دریافت عیدی کم تر از ۲۴ میلیون تومان، افراد از پرداخت مالیات معاف می شوند. در مقابل، اگر مبلغ عیدی بیشتر از این میزان باشد، بخش مازاد بر سقف معافیت، مشمول مالیات خواهدشد.
سوالات متداول درباره مالیات حقوق ۱۴۰۴
سقف معافیت مالیاتی حقوق در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
در سال ۱۴۰۴، حقوق ماهانه تا مبلغ ۲۴ میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف است. به عبارتی، درآمد سالانه تا سقف ۲۸۸ میلیون تومان (۲,۸۸۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال) مشمول مالیات نخواهد بود.
آیا عیدی و پاداش آخر سال مشمول مالیات است؟
بله؛ اگر مبلغ عیدی بیش از ۲۴ میلیون تومان باشد، مازاد آن مشمول مالیات حقوق خواهد شد. عیدی تا سقف تعیین شده توسط قانون (معادل یک دوازدهم معافیت سالانه) از مالیات معاف است.
آیا بازنشستگان باید مالیات حقوق بدهند؟
خیر؛ حقوق بازنشستگی از مالیات معاف است. اما اگر بازنشسته ای شاغل باشد و درآمد دیگری کسب کند، درآمد شغلی او مشمول مالیات خواهد شد.
آیا کارفرما مسئول پرداخت مالیات حقوق است یا خود کارمند؟
کارفرما مسئول است که مالیات حقوق را محاسبه و از حقوق کارمند کسر کرده و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. کارمند فقط تأثیر آن را در فیش حقوقی خود می بیند.
آیا مالیات حقوق شامل کمک هزینه مسکن می شود؟
بله؛ مگر اینکه سقف تعیین شده طبق قانون رعایت شده باشد
آیا اگر درآمدم متغیر باشد، سقف معافیت ماهانه باز هم لحاظ می شود؟
بله؛ محاسبه به صورت ماه به ماه انجام می شود.
چطور می توانیم مالیات حقوق پرداخت شده را در پایان سال پیگیری کنیم؟
با مراجعه به سامانه سازمان امور مالیاتی و ثبت نام در پنل شخصی، می توانید تمام مالیات های کسرشده از حقوق خود را مشاهده و در صورت نیاز، اعتراض ثبت کنید.
